Mansûb Muzâri
MANSUB MUZARI
Muzâri fiilleri nasbeden harfler (edatlar):
أَنْ لَنْ کَی لِ (لامُ التَّعْلِيلِ) حَتَّی
(الفِعْلُ الْمُضَارِعُ الْمَنْصُوبُ)
I-İnsan hayır yapmak ister. يُرِيدُ الإِنْسَانُ أَنْ يَفْعَلَ الْخَيْرَ.
Sevilmen için terbiyeli ol! كُنْ مُؤدّبًا كَیْ تَكُونَ مَحْبُوبًا!
Asla yalan söylemeyeceğim. لنْ آكذِبَ.
Dinlenmek için oturdum. جَلَسْتُ لِأسْتريحَ.
Başarıncaya kadar çalış! اِجْتَهِدْ حَتَّى تَنْجَحْ!
Yukarıda altı çizili muzâri fiillerin önlerine nasbeden harfler (edat-
lar)in gelmesiyle fiiller mansûb olmuştur.
أَنْ En Edatı
Muzâri fiilin önüne geldiğinde nasbeder, mânâsını masdara çevirir:
Fakirlere yardım etmen gerekir. يَجِبُ عَلَيْكَ أَنْ تُسَاعِدَ الْفُقرَاءَ.
Bu imtihanı başaracağını umuyorum. أَرْجُو أَنْ تَنْجَحَ فِى هُذَا الاِمْتِحَانِ.
Len Edatı لَنْ
Muzâri fiilin mânâsını istikbâle'(gelecek zamana) çevirir ve menfî
(olumsuz) yapar:
Allah’a şirk(ortak) koşan (asla)
cennete giremez (giremeyecek). لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ مَنْ يُشْرِكَ باللهِ.
Tembel öğrenci (asla) başaramaz
(başaramayacak) لَنْ يَنْجَحَ الطَّالِبُ الْكَسْلاَنُ.
كَىْ Key Edatı
: (كَىْ)- 3
Sebep bildirir:
Babamı karşılamak için
havaalanına gittim.
Kardeşim, uyumak için yatak odasına
Not: (ْكَى) daha cok (ْلكَى) olarak kullanilr.
تَنَامُ أُمِّى مُبْكِرَةً لِكَىْ تَسْتَيْقِظَ مُبْكِرَةً.
وَصَلْتُ إِلَى الْمَطَارِ كَىْ اَسْتَقْبِلَ أَبِى.
دَخَلَ أَخِى غُرْفَةَ النَّوْمِ لِكَىْ يَنَامَ.
Annem erken uyanmak için erken
yatar (uyur).
ل Lamut Ta’lil
Amcam dedemi ziyaret etmek için
Bursa’ya gitti. سَاقَرَ عَمِّى إِلَى بُرُوسَةً لِیَزُورَ جدِى.
ذَهَبْتُ لأُشَاهِدَ الْمَعْرِضَ. .Sergiyi (fuari) gormege (gormek icin) gittim
حَتْى Hatta Taki Edatı
-ceye kadar, tâ ki, için, sebebiyle, den dolayı .. mânâlarında kullanılır:
سَأَنْتَظِرُ هُنَا حتُى يَخْضُر مُحَمَّد. Muhammed gelinceye kadar burada
bekleyeceğim.
اِصْبِرْ حَتى تَدْخُلَ الْجَنَّةَ. Cennet’e girmek için sabırlı ol!
(sabret ki, Cennet’e giresin.)
Bu lam’a lamu’t-ta’lil (لام التَّعْلِيل Sebep bildiren lam) denir:
Not: Sebep bildiren lâm ( Lienne ) şeklinde de gelebilir:
ذَهَبْتُ لِأَنْ أُشَاهِدَ الْمَعْرِضَ
سَاقَرَ عَمِى إِلَى بُرُؤسَةٍ لِأَنْ يَزُورَ جَدِى.